Vis wordt door velen gezien als een gezonde toevoeging aan je dieet, maar omtrent vis spelen ook enkele kwesties. Zo neemt het aantal vissen in de oceanen snel ad en vissen kunnen besmet zijn verschillende toxines. Vis is een uitstekende bron van veel voedingsstoffen, maar je kunt deze voedingsstoffen ook uit andere bronnen halen.
Vis is de beste bron van omega-3 vetzuren, vooral die we kennen als EPA en DHA, de visolie. Van deze vetzuren wordt aangenomen dat ze goed zijn voor de gezondheid van uw hart en bloedvaten. Eieren en kip bevatten ook een kleine hoeveelheid van deze vetzuren en zijn in het standaard Westerse dieet ook een belangrijke bron. Deze omega-3 vetzuren mogen dan wel goed zijn voor je hart en bloedvaten, maar dat geldt ook voor veel andere voedingsstoffen zoals vitamines, mineralen, fytonutriënten en voedingsvezels. Deze vinden we in groentes, noten en zaden, die tevens het ALA omega-3 vetzuur bevatten. Ons lichaam zet dit vetzuur om in de EPA en DHA vetzuren. Dit proces in je lichaam wordt beïnvloed door de hoeveelheid omega-6 vetzuren in je dieet. Een hoge inname van omega-6 vetzuren resulteert in een verlaging van de omzetting van ALA in EPA en DHA, tot wel 40%. Wat dit betekent is dat wanneer je je vetzuren niet uit vis verkrijgt omdat je vegetariër of veganist bent, het belangrijk is om niet teveel omega-6 vetzuren te eten. Verwerkt voedsel en plantaardige oliën zijn de belangrijkste bronnen van deze omega-6 vetzuren.
Alle vis en schaaldieren zijn in verschillende mate verontreinigd met kwik, een giftige stof die vooral tijdens de zwangerschap gevaarlijk is voor de zich ontwikkelende foetus. De grootste bron van dit kwik zijn de emissies van kolencentrales, kwik is zwaar en komt terecht in de nabijgelegen velden en waterwegen. Eenmaal in contact met water wordt het kwik gemethyleerd waardoor het giftig wordt. De hoeveelheden kwik in vis lopen sterk uiteen en het is moeilijk om het precieze verontreinigingsniveau te achterhalen. Kwik kleeft aan de eiwitten van de vis en hoe groter en ouder de vis is, des te meer is de vis besmet. Vooral roofvissen zoals, haai, zwaardvis en witte tonijn kunnen niveaus bevatten die de niveaus overschrijden die als veilig worden beschouwd.
Het is niet zo moeilijk om het eten van haai en zwaardvis te vermijden als je hoge kwikwaardes wilt vermijden, maar vis is ook besmet met PCB’s, dioxines en vergelijkbare chemicaliën, die collectief POP’s (Persistent Organic Pollutants) worden genoemd. De voornaamste bronnen van deze gifstoffen zijn landbouwpesticiden en industrieel afval. Alhoewel sommige van deze chemicaliën inmiddels zijn verboden blijven ze voortbestaan in het milieu. Deze gifstoffen zitten vast in het vetweefsel van de vis en de vissen de meeste omega-3 vetzuren zijn ook de vissen met de meeste POP’s. Er is geen veilig niveau van inname vastgesteld en zelfs een lage blootstelling aan deze POP’s kan leiden tot een verhoogd risico op kanker, problemen met de voortplanting, hormoon ontregeling en problemen met je immuunsysteem.
Gekweekte vis brengt een aantal milieukwesties met zich mee en deze vis is zwaarder verontreinigd met POP’s. Dit komt doordat viskwekerijen de voedselketen omkeren, grote, besmette vis wordt vermalen en verwerkt tot vismeel, dat wordt gebruikt als voer voor de jonge kleine vissen. Het gebruik van antibiotica in de visteelt en de kunstmatige kleurstoffen om gekweekte zalm een aantrekkelijke roze kleur te geven, zijn andere zorgen met betrekking tot gekweekte vis.
Vis is niet essentieel voor een gezond dieet, maar ze kunnen veel goede voedingsstoffen toevoegen. Vissen zijn echter ook verontreinigd met kwik en POP’s, wat de gezondheidsvoordelen van het eten van vis gemakkelijk kan opheffen. Om uit te vinden welke vis waarschijnlijk het minst verontreinigd is, moet je weten waar de vis is gevangen of dat hij gekweekt is en waar hij zich in de voedselketen staat. Er zijn verschillende gidsen beschikbaar op het internet om je te helpen bij het kiezen van een stukje vis.